خاطره حسن روحانی از حماسه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲
حسن روحانی در گفتگویی از ماجرای حماسه 15 خرداد در سال 1342 تعریف می‌کند.
به گزارش منیبان، بخشی از خاطرات حسن روحانی مربوط به روز 15 خرداد سال 1342 را در ادامه می‌خوانید؛
به همه ایثارگران و تلاش‌گران پدیدآورنده حماسه ۱۵ خرداد سال ۴۲ درود می‌فرستیم. مردم به خوبی می‌دانند که نهضت اسلامی از سال ۴۱ شروع شد اما یکی از مقاطع اوج این نهضت در سال ۴۲ بود.
آغاز سال ۴۲ داستان مدرس فیضیه و کشتار طلاب را در دوم فروردین سال ۴۲ شاهد بودیم که اولین اوج نهضت اسلامی بود که فیضیه در واقع متکفل آن بود و دومین اوج در سال ۴۲ به روز ۱۵ خرداد مربوط می‌شود. روز ۱۳ خرداد در سال ۴۲ روز عاشورا بود و امام راحل، سخنرانی بسیار مهم خودشان را در مدرسه فیضیه قم عصر ۱۳ خرداد یعنی عصر روز عاشورا ایراد کردند.
سخنرانی بسیار مهمی بود و فردای آن روز در منزل ایشان هم سخنرانی‌های مهمی ایراد شد و امام(ره) ۱۴ خرداد و شب ۱۵ خرداد دستگیر شد و ایشان را به تهران آوردند و به زندان منتقل کردند. تقریبا صبح زود بود که مردم در قم، تهران و در شهرهای دیگر مطلع شدند که مرجع بزرگ تقلید مردم و رهبر بزرگ نهضت اسلامی را برخلاف همه قوانین و مقررات دستگیر کردند و تصمیم رژیم این بود که برای امام در دادگاه حکم زندان بسیار طولانی را تدارک ببینند. مردم از صبح روز ۱۵ خرداد به صحنه آمدند، من خودم آن روز که در قم بودم، تقریبا موقع طلوع آفتاب از مدرسه به سمت منزل امام آمدیم و اجتماعی در منزل امام برپا شد.
خدا رحمت کند مرحوم حاج آقا مصطفی را، ما با ایشان به همراه جمعیت زیادی حرکت کردیم و به صحن بزرگ حضرت فاطمه معصومه(س) آمدیم، تقریبا صحن مملو از جمعیت شد و سخنران‌ها در صحن سخنرانی می‌کردند تا لحظه‌ای که زنان قم با شمشیر وارد صحن شدند و شعارشان یا مرگ یا خمینی بود.
احساسات و موج بزرگی را این بانوان شیرزن که مربوط به منطقه قم و منطقه جنوبی قم بودند، ایجاد کردند و به هر حال مردم همه با هم از صحن خارج شدند و به سمت خیابان تهران آن زمان آمدند و در آنجا با نیروهای مسلحی مواجه شدند که از جاهای مختلف به قم اعزام شده بودند، درگیری ایجاد شد و عده‌ای از عزیزان هم از مردان و هم از زنان در قم کشته شدند. همزمان مردم بسیار زیادی در تهران مخصوصا حوالی بازار و چهارراه سیروس که مرکز این تجمعات بود، کشته شدند. در ورامین، پیشوا، باقرآباد و تقریبا در سراسر ایران مغازه‌ها بسته شد.
مردم در بسیاری از شهرها به خیابان آمدند و عده زیادی دستگیر شدند. یعنی بعد از ۱۵ خرداد بسیاری از علما، سخنرانان معروف و منبری‌ها در سراسر کشور مخصوصا قم و تهران دستگیر شدند. حادثه ۱۵ خرداد یک حادثه معمولی نبود شاید هیچ‌کس فکر نمی‌کرد به خاطر دستگیری رهبر نهضت و مرجع بزرگ شیعیان، چنین حرکتی در سراسر ایران به وجود بیاید و مردم این چنین در راه نهضت اسلامی ایثار و فداکاری انجام دهند.
یاد می‌کنم از یکی از دوستان همدرسی خودم مرحوم ادیب طالقانی که در یک مدرسه با هم و همدرس بودیم، آن روز هم در کنار هم بودیم که در ۱۵ خرداد به شهادت رسید. شاید طلاب دیگری هم شهید شده باشند ولی یکی از طلابی که آن روز در قم شهید شد، ایشان بود و بسیاری از مردم هم آن روز در قم و تهران و در سایر شهرها به شهادت رسیدند. ۱۵ خرداد به معنای حضور مردم در صحنه، ایثار مردم برای انقلاب اسلامی و فداکاری مردم بود. بعضی از نزدیکان شاه در خاطرات خود اعلام کردند که اگر قیام ۱۵ خرداد که تابعدازظهر ادامه پیدا کرده بود تا شب ادامه پیدا می‌کرد، شاه آماده فرار بود و خودش را آماده کرده بود که از کشور فرار کند.
بنابراین حادثه، حادثه بسیار مهمی بود. ۱۵ خرداد روز تاریخی است و به روان همه شهیدان آن روز و همه آنهایی که تلاش و فداکاری کردند، درود می‌فرستیم. البته یک روز خوشی هم در سال بعد یعنی در سال ۴۳ داشتیم در فروردین ۴۳، موقعی که امام از زندان آزاد شد و به قم برگشتند، جشن و سروری در سراسر کشور و در قم و تهران برپا شد./۱۵ خرداد ۱۳۹۹
