رییس سازمان غذا و دارو:
تاکنون ۳۰ میلیون دُز واکسن تزریق شده است/ واکسینه شدن۸۵ درصد از افراد بالای ۶۰ سال
محمدرضا شانه ساز درباره وضعیت تامین ارز دارو و تجهیزات پزشکی، شرایط تامین واکسن و ادامه واکسیناسیون علیه کرونا در کشور، واکسیناسیون کودکان، برخی انتقادات مبنی بر صرف پول واکسن برای تامین داروهایی مانند رمدسیویر و … توضیحاتی را ارائه کرد.
به گزارش منیبان؛ محمدرضا شانه‌ساز، رییس سازمان غذا و دارو درباره وضعیت ارز برای تامین دارو و واکسن گفت: واقعیت مطلب این است که علی‌رغم همه مشکلاتی که در زمینه تحریم‌ها وجود دارد، ما خصوصا در سال ۱۴۰۰، ظرف سه ماه گذشته مشکل خاصی در زمینه تامین ارز برای دارو و واکسن نداشتیم و میزان موارد کمبود هم به دلیل همین تامین به شدت کاهش پیدا کرده است. البته واقعا صرفه‌جویی‌هایی هم شده است؛ به طوری که در سال ۱۳۹۷ حدود ۴.۲ میلیارد دلار تامین دارو و تجهیزات، ارزبری داشت اما سال ۱۳۹۸ با پیگیری‌ها و صرفه‌جویی ها و توجه به تولید داخلی به ۳.۴ میلیارد دلار توانستیم برسیم و در سال ۱۳۹۹ هم میزان مصرف ارزمان بدون کرونا، ۲.۸۴ میلیارد بود که به دلیل توجه به تولید داخل بود و ۵۶۰ میلیون دلار هم ارزبری مستقیم دارو و تجهیزا مربوط به کرونا بود. از بانک مرکزی تشکر می‌کنم که به‌ویژه در زمینه واکسن، ارز را به موقع تامین کرده و در سال جاری در این زمینه مشکل خاصی نداشتیم.
او افزود: در زمینه دارو ۳۱ درصد صرفه‌جویی ارزی ایجاد کردیم. در حوزه تجهیزات پزشکی ۲۲ درصد و در حوزه شیر خشک و مکمل ۷۴ درصد صرفه‌جویی ایجاد کرده‌ایم. مجموعا ۱۰ درصد برای مواد اولیه تولیدی، ارزی‌بری را افزایش دادیم و در عوض حدود ۲۹ تا ۳۰ درصد ارزبری‌مان در زمینه واردات و کالاهای ساخته شده، کاهش پیدا کرده است. بازار تولید داخلی ما در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۷، بالغ بر ۸۲ درصد رشد کرد. در مجموع در حوزه تجهیزات و مکمل‌ها ۹۲ درصد رشد بازار تولید داخلی‌مان بوده و ۲۱ درصد بازار واردات‌مان کوچک شده است. در عین حال در شرایط کرونا توجه به تولید داخلی باعث جهش‌هایی شد. به عنوان مثال در روز ۱۵۰ هزار ماسک تولید می‌کردیم که به ۴۵ میلیون عدد تولید ماسک در روز رسیدیم.
۸۵ درصد بالای ۶۰ ساله‌ها واکسینه شدند
شانه‌ساز درباره وضعیت تامین واکسن کرونا و واکسیناسیون علیه کرونا در کشور گفت: ابتدا با توجه به این که عمده مرگ و میر کرونا در سنین بالا اتفاق می‌افتاد که به مردم و خانواده شهدای جامعه پزشکی که عزیز از دست دادند، تسلیت عرض می‌کنیم که ۲۷ تا ۲۸ داروساز هم از دست دادیم، بر این اساس واکسیناسیون را از سنین بالا آغاز کردیم. خوشبختانه اعداد ۸۵ درصد را در این سنین رد می‌کنیم. یعنی ۸۵ درصد افراد بالای ۶۰ سال واکسینه شده‌اند. البته خیلی‌ها خودشان مراجعه نکردند. از این به بعد روش واکسیناسیون هوشمند دنبال می‌شود. در عین حال گروه‌های شغلی خاص که بیشتر در معرض خطر هستند، مانند رانندگان وسایل نقلیه عمومی، هنرمندان و … اکنون در اولویت‌های واکسیناسیون هستند.
تاکنون ۳۰ میلیون دُز واکسن تزریق شده است
او گفت: در حال حاضر دسترسی ما به واکسن خوشبختانه دارد بیشتر می‌شود و روز گذشته ۲.۵ میلیون واکسن وارد شد. بیش از ۳۵ میلیون دُز واکسن داشتیم که ۳۰ میلیون دُز آن تزریق شده و ۵ میلیون داریم. در هفته آینده اعداد بالاتری تامین می‌شود تا سرعت واکسیناسیون را در یکی – دو ماه آینده به شدت بالاتر خواهد رفت.
شانه‌ساز با بیان این که بی‌اخلاقی در زمینه تامین واکسن برای سایر کشورها به وفور اتفاق افتاد، گفت: علی‌رغم این که واقعا پیش‌خرید کردیم و با همه مشکلاتی که در زمینه انتقال ارز داشتیم، این اقدام انجام شد. ۱۶.۸ میلیون دُز از کووکس خریداری کردیم و واقعا خود سازمان جهانی بهداشت هم اعلام کرد که کشورهای سازنده همکاری نکردند. تاکنون با محموله جدیدی که رسید ۴.۵ میلیون از سبد کووکس در اختیارمان قرار گرفته است.
سینوفارم درجه دو نداریم
او درباره تاثیر واکسن‌های مختلف و ادعای بی‌کیفیتی واکسن سینوفارم اظهار کرد: پلتفرم‌های تولید واکسن متفاوت است. اصلا این طور نیست که سینوفارم درجه دو داشته باشیم. واقعا متاسفم از این که برخی نشریات اخباری را به مردم منعکس می‌کنند که باعث آشفتگی بیشتر ذهن می‌شود. تمام سینوفارمی که گرفتیم از منبع پکن بوده است. البته پرونده سینوفارم ووهان در حال بررسی است و باید نظرات دقیق کارشناسی درباره آن مطرح شود. این که به دروغ به مردم این مباحث را بگویند و این ترس را ایجاد کنند، غیر اخلاقی است و فکر می‌کنم کسانی که نگاه اقتصادی و تاجرمآبانه دارند، پشت این مباحث هستند. ما اعلام کردیم که اگر مدارکی در این زمینه ارائه نشود، برای صیانت از آرامش روحی و روانی مردم از نشریه‌ای که این خبر را به دروغ منتشر کرده، حتما شکایت خواهیم کرد.
شانه‌ساز با بیان این که سازمان غذا و داروی ایران از سال ۱۳۹۱ به عنوان یک سازمان نظارتی قوی در سازمان جهانی بهداشت شناخته شد، گفت: باید توجه کرد که واکسن‌های مختلف روش‌های مختلف تولید دارند و بعضا ایمنی‌زایی و عوارض متفاوت دارند، ممکن است یک واکسنی ایمنی‌زایی پایین‌تری داشته باشد، اما عوارضش هم به همین میزان کمتر است و برعکس. در هر حال در جهش‌های ویروسی هم ایمنی‌زایی متفاوت خواهد شد. واکسن‌هایی که تاکنون گرفتیم، هیچ یک زیر ۷۰ تا ۷۵ درصد ایمنی‌زایی نداشتند و بالای ۷۰ درصد ایمنی‌زایی داشتند. در تولید داخل هم ارقام قابل دفاع و خوبی در زمینه میزان ایمنی‌زایی داریم.
سرانجام تصمیم‌گیری برای واکسیناسیون کودکان
او درباره واکسیناسیون نوجوانان و کودکان علیه کرونا در کشور گفت: واکسیناسیون کودکان و نوجوانان علیه کرونا از اولویت‌های جدی است و امیدواریم از اواخر شهریور و مهر ماه تولید واکسن‌های پاستور را داشته باشیم. البته واکسن‌های دیگر هم دارند این مطالعه را روی سنین پایین‌تر انجام می‌دهند مانند سینوفارم. گزارش‌هایی هم که تاکنون داشتیم، ظاهرا نتایج خوبی داشتند. جزو اولویت‌ها است که واکسیناسیون را زیر ۱۸ سال ببریم و امیدواریم بتوانیم در داخل هم این واکسن‌ها را تامین کنیم. من واقعا امیدوار هستم که این سنین واکسن دریافت کنند. به هر حال سرعت تامین واکسن در داخل و همزمان افزایش سرعت تولید، این امید را به شدت جدی کرده و فکر می‌کنم تا قبل از آذر بتوانیم زیر ۱۸ سال را هم واکسینه کنیم.
شانه‌ساز گفت: واکسیناسیون حتما باید انجام شود اما ماسک‌زدن، رعایت فاصله‌گذاری فیزیکی، عدم دورهمی و ضدعفونی‌کردن مرتب دست‌ها هم نباید فراموش شود. ما در واکسیناسیون هدفمند کار کردیم و گروه در اولویت را زودتر واکسینه کردیم. قطعا باید سرعت واکسیناسیون باید بیشتر شود که می‌شود.
پول واکسن برای “رمدسیویر” خرج شد؟
او درباره برخی انتقادات مبنی بر این که پول واکسن برای تامین داروهایی مانند رمدسیویر صرف شد، گفت: برای بحث واکسن تاکنون یک میلیارد دلار در نظر گرفته شده که کاملا جدا از ارز دارو و تجهیزات است. بنابراین پول واکسن ربطی به ارز دارو و تجهیزات نداشته است. آن چه در بحث مصرف دارو وجود دارد، این است که یک مرتبه مصرف ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار عددی رمدسیویر به نحوی به دلیل تعداد تجویز که با موجی که ایجاد شد، همخوانی نداشت، افزایش یافت که بالای ۴ تا ۵ میلیون رفت؛ به طوری که علی‌رغم اینکه هفت تا هشت تولیدکننده داشتیم و ذخایر را در نظر گرفته بودیم، طبیعی است که با این حجم افزایش دچار کمبود شدیم.
شانه‌ساز که در یک برنامه تلویزیونی صحبت می‌کرد، درباره وضعیت تولید واکسن های داخلی گفت: ما در زمینه تولید واکسن جزو شش کشوری هستیم که توانستیم در دنیا واکسن را تولید کرده و به مصرف برسانیم. ان‌شاءالله واکسن تولید داخلی آنفلوآنزا هم امسال وارد بازار می‌شود. در بحث مواد اولیه دارویی ما ۸۷ قلم ماده اولیه داشتیم که ۲۹۹ میلیون دلار صرفه‌جویی ایجاد کرد. ما همه پلتفرم‌های واکسن را در کشور کار می‌کنیم.
