کامیون‌های ایرانی چطور آذربایجان را دور می‌زنند؟
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ارمنستان گفته با آغاز بهره برداری از یک جاده جدید، کامیون‌های ایرانی بدون نیاز به عبور از خاک آذربایجان به اوراسیا دسترسی خواهند داشت.
به گزارش منیبان، به دنبال افزایش برخی تنش‌های سیاسی و البته جریمه برخی کامیون‌های ایرانی از سوی آذربایجان در هفته‌های گذشته بحث‌های گسترده‌ای درباره بررسی گزینه‌های جایگزین آذربایجان برای کامیون‌های ایرانی مطرح شده و حالا به نظر می‌رسد مقدمات اجرای یکی از این طرح‌ها فراهم شده است.
چند روز قبل رئیس سازمان توسعه تجارت خبر داده بود که در کنار مسیرهای دریایی، ایران یک مسیر زمینی با محوریت ارمنستان را نیز دنبال می‌کند تا مشکلاتی که برای عبور کامیون‌های ایرانی از آذربایجان به وجود آمده بود، سد راه صادرات و ترانزیت کشور نشود.
حالا هرویک یاریجانیان، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران و رئیس اتاق مشترک ایران- ارمنستان جزئیات بیشتری از مسیر جایگزین ایران برای آذربایجان ارائه کرده است.
وی گفت: دولت آذربایجان، ۱۳۰ دلار در مسیر رفت و ۱۳۰ دلار در مسیر بازگشت از جاده ای که ایران را به ارمنستان متصل می‌کرد، عوارض تعیین کرد و گاها کامیون‌های ایرانی را نیز جریمه می‌کرد. در واقع با این اقدام دولت باکو، ۳۰۰ دلار به هزینه های صادراتی ما افزوده شد. این جاده در کل حدود ۲۱ کیلومتر است و ۶ کیلومتر از آن، وارد خاک آذربایجان می شود.
یاریجانیان ادامه داد: با پدید آمدن این مسایل، دولت ایران و دولت ارمنستان توافق کردند که جاده «تاتا» را به عنوان مسیر جایگزین تعیین کرده و نسبت به آماده‌سازی آن اقدام کنند. البته جاده تاتا پیش از این نیز مورد استفاده قرار می‌گرفت و اتوبوس ها و کامیون‌ها برای عزیمت به ارمنستان از این مسیر استفاده می‌کردند. اما این جاده، دارای شیب و گردنه های تندی است که تریلی‌ها قادر به عبور از آن نیستند و همچنین در مواقع بارندگی، عبور از این جاده دشوار می‌شود. از این رو، دو دولت وعده داده اند که این جاده تا پایان آبان ماه به عنوان مسیر جایگزین برای همه خودروها قابل بهره برداری باشد. در این صورت، کامیون‌های ما بدون دردسر به ارمنستان و اوراسیا راه پیدا می‌کنند.
او با بیان اینکه «دولت ارمنستان قصد دارد، به میزان یک میلیارد دلار برای حفر تونل‌هایی در مسیر کاجاران سرمایه گذاری کند» توضیح داد: با حفر این تونل‌ها، زمان پیمودن مسیر ایران تا ایروان از حدود ۷تا ۸ ساعت به حدود ۴ ساعت کاهش پیدا می‌کند. سرمایه گذاری روی این جاده مستقیم، بسیاری از مشکلات ما در زمینه حمل کالاهای فاسدشدنی نظیر لبنیات و میوه و تره بار را حل می‌کند. بدین ترتیب علاوه بر سرعت، شاهد حفظ امنیت و افزایش حجم کالاهای صادراتی به این منطقه خواهیم بود. جالب اینکه تعدادی از شرکت‌های ایرانی نیز نسبت به سرمایه گذاری در این مسیر، اعلام آمادگی کرده اند. همچنین برای حفر این تونل ها، یک مناقصه بین المللی نیز در حال برگزاری‌است که تعدادی از شرکت های معتبر ایرانی نیز در این مناقصه، مشارکت جدی خواهند داشت. او گفت که احتمالا استفاده از این مسیر، حدود دو سال دیگر ممکن باشد.
این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران با بیان اینکه ایجاد این مسیرهای جایگزین، راه‌های دسترسی به بازارهای اوراسیا و اروپا را افزایش می‌دهد، به سایت اتاق تهران گفت: ایران جزو معدود کشورهایی است که ۱۵ کشور را در همسایگی دارد و چندان در صرافت افزایش کریدورهای جایگزین و مسیرهای دسترسی خود نبوده است. ایران در حال حاضر در صدد آن است که با وارد کردن کشتی رو-رو و افزودن به کانتینرهای یخچال دار و نوسازی ناوگان حمل، مسیر دریای خزر به روسیه را احیا کند. مساله این است که ترافیک های عجیب و غریبی برای رسیدن به روسیه وجود داشت و این ترافیک در سال گذشته، اعتراض رانندگان کامیون را در پی داشت. به طور کلی، احیای این مسیرها نویدبخش تسهیل ورود به کشورهای حوزه اوراسیا و حتی اروپاست.
یاریجانیان با اشاره به اینکه حجم تجارت ایران و ارمنستان در چهار ماه نخست سال جاری حدود ۲۰۰ میلیون دلار برآورد شده است، ادامه داد: اگر مسیرهای جایگزین به سرعت ایجاد شود و امنیت ازدست رفته ارمنستان به واسطه جنگ بازگردد و همچنین با وجود الحاق ایران به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا و سازمان همکاری‌های شانگهای، می توان انتظار داشت که حجم مراودات ایران و ارمنستان به عنوان کشوری از اوراسیا که دارای مرز خاکی با ایران است، به زودی به یک میلیارد و ۲۰۰ هزار دلار بدون احتساب تبادل انرژی برسد. باید به این نکته توجه داشت که ممنوعیت واردات کالاهای ترکیه‌ای به ارمنستان نیز برای ایران یک فرصت است و فعالان اقتصادی نیز می توانند از این فرصت بهره برداری کنند.
