یارانه و دهک‌های یارانه‌بگیر از این تاریخ تغییر می‌کنند

به گزارش منیبان، یارانه و دهک‌های یارانه‌بگیر تغییر می‌کنند دهک‌های یارانه‌بگیر چه زمانی به‌روزرسانی می شود توزیع یارانه طبق دهک‌ های یارانه بگیر  انجام می‌شود. اما با توجه به اینکه ممکن است درآمد خانوارها تغییر کند این دهک‌بندی  قرار است شهریور امساتل بروز رسانی شود 

طبق قانون، وزارت تعاون، کارو رفاه برای عدالت در توزیع یارانه خانوارها، دوبار در سال مکلف به به‌روزرسانی شناسنامه اقتصادی و دهک‌بندی خانوارها، آن هم براساس داده‌ها ی ثبتی خانوارهاست و از همین رو طبق قانون، زمان جدید به روزرسانی اطلاعات اقتصادی و دهک‌بندی خانوارها، شهریورماه خواهد بود.

 در تازه ترین سخن، حالا علیرضا محمدی، رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان  می‌گوید: مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان، در بررسی گردش حساب، سه سال متوالی را لحاظ می‌کند. به این معنی که بحث پایا، ساتنا، شاپرک و مانده حساب برای سه سال متوالی بررسی می‌شود.

با اصلاح نظام یارانه‌ای، دولت درحالی از سال ۱۴۰۱ اقدام به پرداخت یارانه‌ ۳۰۰ و ۴۰۰ هزارتومانی کرد که در راستای عدالت در این پرداخت، قرار شد وزارت رفاه دو بار نسبت به به روز رسانی شناسنامه اقتصادی و دهک‌بندی خانوارها، آن هم براساس داده‌ها و درآمد سرانه خانوارها مانند حقوق و دستمزد فرد و خانواده، خودرو، حساب بانکی و تراکنش‌ها، حساب ساتنا و پایا، فعالیت در بورس و… اقدام کند.

طبق قانون، وزارت تعاون، کارو رفاه برای عدالت در توزیع یارانه خانوارها، دوبار در سال مکلف به به‌روزرسانی شناسنامه اقتصادی و دهک‌بندی خانوارها، آن هم براساس داده‌ها ی ثبتی خانوارهاست و از همین رو طبق قانون، زمان جدید به روزرسانی اطلاعات اقتصادی و دهک‌بندی خانوارها، شهریورماه خواهد بود.

باتوجه به اینکه یکی از معیارهای دهک‌بندی خانوارها، تراکنش‌های بانکی محسوب می‌شود، اما برخی افراد می‌گویند که به واسطه شرایط شغلی‌شان، گردش حساب‌های بالایی برایشان ایجاد شده و شاید همین موضوع موجب شده تا در بررسی وضعیت اقتصادی خانوارشان در دهک‌بندی بالایی قرار بگیرند.

علیرضا محمدی، رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان  می‌گوید: مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان، در بررسی گردش حساب، سه سال متوالی را لحاظ می‌کند. به این معنی که بحث پایا، ساتنا، شاپرک و مانده حساب برای سه سال متوالی بررسی می‌شود.

وی ادامه داد: اما افرادی هم هستند که شغل‌شان تنخواه‌دار و... است؛ این افراد باید برای اینکه با چالش مواجه نشوند حساب خود را از حساب تجاری جدا کنند تا در بررسی وضعیت اقتصادی خانوار آنها نیز اشتباهی رخ ندهد.

رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان همچنین در پاسخ به این سوال که مرحله بعدی به روزرسانی دهک‌بندی خانوارها چه زمانی اتفاق می‌افتد؟، اظهار کرد: طبق قانون، در صورتی که دولت شرایط به روزرسانی داده‌ها را داشته باشد باید شهریورماه شناسنامه اقتصادی خانوارها به روز رسانی شود.

محمدی با بیان اینکه یارانه‌بگیران فعلی براساس آخرین به‌روزرسانی دهک‌ها، یارانه خود را دریافت می‌کنند، افزود: افرادی که پیش از شهریورماه نسبت به دهک‌بندی‌ها اعتراض و در سامانه ثبت اعتراض کرده‌اند، بعد از بررسی مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان، دهک‌بندی آنها در مرحله جدید به روزرسانی تغییر می‌کند؛ به عبارتی دهک خانوارها تا دوره بعدی به‌روزرسانی‌ها غیر قابل تغییر بوده و مجدداً با دریافت داده‌های ثبتی اقتصادی و اجتماعی، ارزیابی خواهد شد.

مردادماه سال قبل  معاون رفاه و اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پاسخ به این پرسش برخی مخاطبان مبین بر اینکه‌ با داشتن دو خودرو در یک خانواده و بدون داشتن خانه، یارانه آنها قطع شده است، درحالی که برخی افراد چندین خانه و یا مغازه دارند، اما همچنان یارانه می‌گیرند، گفت: این حرف‌ها قابل قبول نیست. مگر می‌شود کسی چندین مغازه داشته باشد، اما تراکنش بانکی وی ثبت نشده باشد؛ ما معیارهای زیادی برای شناسایی وسع اقتصادی خانوار داریم که یکی از آنها تراکنش‌های بانکی است، شاخص‌های دیگری هم وجود دارد، همچون حساب‌های بانکی، سود بانکی، مانده در گردش حساب‌های بانکی، ساختار خانوار، بعد خانوار، تعداد وسیله نقلیه، قیمت وسیله نقلیه، تعداد حقوق‌بگیران یک خانوار، دارایی‌های بورسی خانوار، داشتن ملک و  خانه و تعداد سفرهای خارجی (به جز سفر به عتبات) همه این موارد ملاک تصمیم‌گیری قرار می‌گیرد و هرکدام از این اطلاعات به تنهایی محاسبه نمی‌شود.

عسگریان اظهار داشت:‌ تنها تراکنش مالی بالا در یک زمان خاصی مدنظر نیست، بلکه معدل معیارهای گفته شده در یک خانوار مدنظر تحلیل و مبنای قضاوت ما قرار می‌گیرد.

معاون رفاه و اقتصادی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مورد اینکه تاکنون چه دستگاه‌هایی اطلاعات خود را به پایگاه رفاه ایرانیان، ‌منتقل کرده‌اند؟ گفت: سازمان‌های ثبت اسناد، ثبت احوال، بانک مرکزی، نیروی انتظامی، کمیته امداد امام خمینی در حوزه حمایتی، سازمان بهزیستی، بورس اوراق بهادار، حقوق و دستمزد، صندوق‌های بیمه‌ای، سازمان تأمین اجتماعی و برخی سازمان‌های دیگر هستند که اطلاعات برخی از این سازمان‌ها برخط و آنلاین است و برای برخی نیز هر ۶ ماه یکبار به روز رسانی می‌شود.

وی گفت: بعد و ساختار خانوار دو شاخصی است که در صورت تغییر به تناسب تاثیر آنها در دهک خانوارها تاثیر می‌گذارد و تغییر پیدا می‌کند.

عسگریان در مورد اینکه آیا به نظر شما این همه بررسی و اطلاعات برای حذف فقط یک دهک صرفه اقتصادی دارد؟ گفت: به نظر شما اگر سه دهک پردرآمد را از یارانه حذف می‌کردیم، چه تعداد افراد از یارانه حذف می‌شدند؟ قطعا در آن صورت بسیاری از کارمندان معمولی و خانوارهای متوسط حذف می‌شوند.

عسگریان تصریح کرد: در هر دهک درآمدی ۸.۷ میلیون نفر جمعیت وجود دارد و قصد اصلی ما از مداخله دادن شاخص‌های دقیق‌تر و برخط کردن و اعمال شاخص‌های حذف افراد و یا حتی تغییر دهک‌ها نیست. موضوع اصلی این است که فقط می‌خواهیم عدالت رعایت شود. در هر نوبت بررسی، برخی خانوارها به دهک‌های بالا و برخی به دهک‌های پائین منتقل می‌شوند.

عسگریان در مورد اینکه آیا همه افراد دهک ۱۰ از یارانه حذف می‌شوند؟ گفت:‌ در هر دهک، صدک‌هایی وجود دارد و تعداد معدودی از آنها یارانه می‌گیرند، اما عمده افرادی که در دهک ۱۰ پردرآمدی قرار می‌گیرند، یارانه‌شان حذف می‌شود.

وی اضافه کرد: برخی افراد اصلا تراکنش بانکی ندارند که این افراد مشکوک به پنهان کردن اطلاعات مالی می‌شوند، در نتیجه وضعیت خانوار آنها را مجددا بررسی می‌کنیم.

به گفته عسگریان، طرح دهک‌بندی خانوار و شناسایی افراد پردرآمد از یارانه یک تکلیف قانونی است که در قانون بودجه برعهده دولت گذاشته شده است.

 به طور مشخص، تعریف سه دهک اول درآمدی چیست و چه کسانی را شامل می‌شود؟

 در سال‌های گذشته، دهک‌بندی با توجه به میزان درآمد خانوار انجام می‌شد، اما پس از آن تصمیم بر این گرفته شد که غربالگری دهک‌ها بر اساس «آزمون وسع» صورت گیرد.

در این باره در پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان توضیحاتی ارائه شده است. غربالگری در آزمون وسع بر اساس مولفه‌هایی مانند تعداد اعضای خانوار، جنسیت سرپرست خانوار، تعداد خودرو، مجموع ارزش خودرو، تعداد ملک اظهاری، تعداد سفر‌های خارجی، گردش حساب، شغل افراد و ... انجام می‌شود. همچنین، مواردی مثل معلولیت و بیماری‌های خاص هم در این غربالگری مد نظر قرار می‌گیرند.

پیشتر، اطلاعاتی هم در مرکز آمار ایران درج شده بود که نشان می‌داد کدام خانواده با چه میزان درآمد به چه دهکی تعلق دارد. اگر هزینه کل یک خانوار به طور متوسط ۳.۳ نفره، حدود ۷۰۰ تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان در ماه باشد، این یعنی در دهک اول قرار می‌گیرند و جزو ۱۰ درصد فقیرترین خانوار‌های کشور هستند. در ضمن، اگر هزینه خانوار حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان باشد در دهک دوم و اگر هزینه دو میلیون تومان باشد، در دهک سوم قرار می‌گیرند.

چطور بفهمم دهک چندم هستم؟ این سوالی است که هر شهروند ایرانی شاید بارها از خود پرسیده باشد؟ چند سال است که بخشی از یارانه هایی که به سوخت، برخی مواد خوراکی، آب، برق و سایر اقلام از این دست اختصاص می یافت، در قالب طرح هدفمندسازی یارانه ها، به طور مستقیم و نقدی به حساب سرپرست خانوار ها واریز می شود. پس از آن دهک بندی جامعه برای پرداخت یارانه در دستور کار قرار گرفت. به این صورت که سه دهک پردرآمد جامعه از دریافت یارانه کنار گذاشته شدند و هفت دهک باقی‌مانده یعنی اقشار کم‌درآمد مشمول دریافت یارانه هستند. در پی این تصمیمات، سوال مهمی که برای اغلب خانواده ها به وجود آمد این بود که چطور بفهمیم دهک چندم هستیم؟ در ادامه این مطلب روش فهمیدم دهک خانوارها توضیح داده می شود.

سازمان هدفمندی یارانه‌ها اعلام کرده است هموطنان می‌توانند برای اطلاع از دهک‌بندی خود از دو کانال اقدام کنند؛ راه نخست، شماره گویای ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ است که بعد از تماس، با وارد کردند کد ملی سرپرست خانوار و همچنین وارد کردن یک شماره تلفن همراه که به نام سرپرست است، دهکی که در آن قرار دارند اعلام می‌شود.

راه دیگر مراجعه به سامانه hemayat.mcls.gov.ir است که وضعیت دهک‌بندی را مشخص و اعلام می‌کند.