تشدید فعالیت نظامی ژاپن در اقیانوس آرام
ژاپن قصد دارد اواخر سال جاری میلادی سفارتش را در جمهوری جزیره کیریباتی در اقیانوس آرام در راستای تلاشهای آمریکا و متحدانش برای مقابله با نفوذ فزاینده چین در منطقه هند-اقیانوسیه، افتتاح کند.
به گزارش مُنیبان از روزنامه ساوت چاینا مورنینگ پست، روزنامه یومیوری ژاپن به نقل از یکی از مقامات وزارت خارجه این کشور تایید کرد، ژاپن همچنین در ضمن تلاش برای افزایش همکاری نظامیاش با نیروهای فرانسوی در منطقه، قصد دارد در کالدونیای جدید تحت کنترل فرانسه هم کنسولگری افتتاح کند.
این اقدام پس از آن صورت میگیرد که یوشیهیده سوگا، نخستوزیر سابق ژاپن در ژوئیه گذشته خواستار روابط عمیقتر بین توکیو و ۱۴ کشور کوچک حوزه اقیانوس آرام و اراضی تحت کنترل فرانسه در این منطقه، مانند کالدونیای جدید و پلینزی شد. سوگا متعهد شد که به آنها دوزهای بیشتری از واکسن کرونا و کمکهای اقتصادی بیشتر را ارائه دهد.
توشیمیتسو شیگمورا، استاد روابط بینالملل در دانشگاه واسدای توکیو گفت: این تحولات اساساً مانورهای دیپلماتیک ضد چین هستند چون توکیو این نگرانی عمیق را دارد که کشورهای کوچک حوزه اقیانوس آرام به ویژه کیریباتی به طور ناگهانی شروع به دریافت مبالغ هنگفتی پول از چین کنند و این امر دولت آنجا را تحت تاثیر قرار دهد.
او اظهار کرد: ژاپن در سالهای پس از استقلال کیریباتی (در سال ۱۹۷۹) کمکهای زیادی به این کشور ارائه کرده است، اما اغراق نیست اگر بگوییم ژاپن به دلیل مرتبط ساختن دیپلماسی با کمکها، دارد از چین شکست میخورد.
نگرانیها در مورد نفوذ پکن بر کیریباتی – کشوری متشکل از مجموعهای از ۳۳ جزیره پراکنده در مساحت ۳.۵ میلیون کیلومتر مربع از اقیانوس آرام- از سپتامبر ۲۰۱۹، زمانی که این کشور دست از به رسمیت شناختن دیپلماتیک تایپه برداشت، افزایش یافته است. این در حالی است که درست چند ماه بعد از آن جزایر سلیمان، یک کشور کوچک دیگر حوزه اقیانوس آرام هم دست به اقدامی مشابه زد.
سال گذشته میلادی، طرحی با حمایت چین برای ارتقای یک فرودگاه در کیریباتی، پس از آن که چهرههای مخالفان سیاسی، اهداف پکن را زیر سوال بردند، به اختلافات سیاسی دامن زد. دولت این جزیره اعلام کرد که طرح ارتقای تاسیسات در جزیره مرجانی کانتون – واقع در نیمه راه بین فیجی و هاوایی - صرفاً برای اهداف غیرنظامی و تقویت ارتباطات حمل و نقل و گردشگری است.
وزارت خارجه چین هم در بیانیهای که در آن زمان به رسانه This Week in Asia ارسال شد، گفت که یک مطالعه امکانسنجی برای برنامه ارتقای این فرودگاه با هدف بهبود خطوط حملونقل بنا به درخواست دولت کیریباتی در حال انجام است.
تنها چهار کشور مستقل حوزه اقیانوس آرام - جزایر مارشال، پالائو، نائورو و تووالو - همچنان تایپه را به رسمیت میشناسند. این در حالی است که آمریکا هم در ضمن تاکیدش بر به رسمیت شناختن سیاست "یک چین واحد" همچنان از تایوان حمایت میکند. بقیه این جزایر به حمایت دیپلماتیک از پکن که تایوان را یک استان خودش اما جدا افتاده از آن میبیند، پرداختهاند.
شیگمورا، استاد روابط بینالملل، گفت که بزرگترین ترس در توکیو و واشنگتن این است که پکن بتواند به توافقی برای "ساخت پایگاههای نظامی در کیریباتی در ازای کمکهای بیشتر" دست یابد.
بر اساس اعلام انستیتوی Lowy مستقر در سیدنی، پکن بین سالهای ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۷ حداقل ۱.۵ میلیارد دلار برای کمک به کشورهای حوزه اقیانوس آرام هزینه کرده است. اما کمکهای چین به کشورهای این منطقه از زمان رسیدن به اوج ۲۸۷ میلیون دلاری در سال ۲۰۱۶، شروع به کاهش کرده است. نقشه این موسسه در مورد کمک سالانه به حوزه اقیانوس آرام که در ماه سپتامبر منتشر شد، نشان داد که این کمک در سال ۲۰۱۹ به ۱۶۹ میلیون دلار کاهش یافته و دستخوش کاهشی ۳۱ درصدی نسبت به سال قبل شده است.
علیرغم این عقب نشینی آشکار، تحلیلگران میگویند ژاپن همچنان نگران است که وامهای اعطا شده توسط پکن برای توسعه زیرساختها و صنعت، به سرعت وضعیتی ناپایدار را برای کشورهای حوزه اقیانوس آرام که اقتصادهای کوچکشان در اثر همه گیری به مشکل برخورده، ایجاد کند. در صورت قصور این کشورها از پرداخت بدهی خود، تاسیسات استراتژیک، مانند بنادر، میتوانند در مذاکرات بر سر بازپرداخت وامها، به موضوع چانهزنی تبدیل شوند.