چرا گاهى اوقات احساس می‌کنیم یک صحنه را قبلا دیده‌ایم؟
با چند حقیقت جالب درباره‌ی ارتباط پدیده دژاوو با بدن آشنا شوید.
به گزارش منیبان، فرض کنید برای اولین بار در زندگی تان می‌خواهید اسکی کنید، اما تا پایتان به برف می‌رسد یک دفعه احساس می‌کنید انگار قبلاً این کار را انجام داده اید. به چیزی که تجربه کردید دژاوو یا آشنا پنداری گفته می‌شود. شاید پدیده‌ی نادری به نظر برسد، اما ۶۰ تا ۸۰ درصد افراد تجربه‌ی دژاوو را داشته اند. اما تجربه‌ی این پدیده برای برخی می‌تواند به معنای وجود مسأله‌ای باشد که بدن سعی دارد با این کار درباره‌ی آن به شما هشدار دهد.
۱- جوان هستید
اولین تجربه‌ی دژاوو اغلب در سن ۱۰ سالگی یا کمتر رخ می‌دهد (تنها تعداد معدودی از کودکان زیر ۶ سال دژاوو را تجربه می‌کنند). با این حال، این پدیده را بیشتر در فاصله‌ی ۱۵ تا ۲۵ سالگی تجربه می‌کنیم. بعد از آن، با بالا رفتن سن این اتفاق کمتر برایمان رخ می‌دهد.
۲- مغزتان کار می‌کند
از آنجایی که با بالا رفتن سن پدیده دژاوو را کمتر تجربه می‌کنیم، این امر باعث سردرگمی برخی دانشمندان شده است، چون احتمالاً معنایش این نیست که مشکلی در حافظه تان وجود دارد. در حقیقت، این امر ممکن است نشان دهنده‌ی سلامت مغز و این نکته باشد که شما از توانایی تشخیص سیگنال‌های نادرست برخوردارید.
۳- حافظه تان درست کار نمی‌کند
بسیاری از کارشناسان معتقدند تجربه دژاوو به نحوه‌ی یادآوری خاطرات مربوط می‌شود. این پدیده ممکن است واکنشی به موقعیتی مشابه یکی از تجربه‌های قبلی تان باشد که به طور کامل یادتان نیست. شاید آن اتفاق در دوران کودکی تان رخ داده یا شاید هم به دلایلی نمی‌توانید آن را به خاطر آورید.
علاوه بر این، ما معمولاً هر روز با جزئیات زیادی مواجه می‌شویم که در خاطرمان باقی نمی‌مانند. بنابراین، ممکن است به خاطر همان جزئیاتی که فراموش کردید احساس کنید موقعیتی را قبلاً دیده اید.
۴- ممکن است درست پیش از تشنج کردن رخ دهد
علائم جسمی و روانی مختلفی وجود دارد که می‌تواند شما را پیشاپیش از وقوع تشنج باخبر سازد و یکی از آن‌ها تجربه دژاوو است؛ بنابراین اگر سابقه‌ی تشنج دارید، بهتر است وقت‌هایی که محیط اطراف تان برایتان آشنا به نظر می‌رسد در حالی که قبلاً آنجا نبوده اید، حواس جمع باشید.
با این حال، اگر مشکلات عصبی نداشته باشید هم می‌تواند همین اتفاق رخ دهد. در حقیقت، دژاوو در همان بخش از مغز رخ می‌دهد. تصور می‌شود این پدیده تنها ناشی از وقوع تأخیر در انتقال اطلاعات میان گوش ها، چشم‌ها و دیگر حواس باشد.
۵- خیلی خسته یا تحت فشار عصبی زیادی هستید
وقت‌هایی که خسته یا تحت فشار عصبی هستید ممکن است بیشتر از معمول احساس آشنا پنداری کنید. اگر این وضعیت ادامه پیدا کرد، باید از روش‌های مختلفی برای استراحت و آرام کردن خودتان استفاده کنید.
این اتفاق احتمالاً بیشتر به این خاطر رخ می‌دهد که وقتی تحت فشار عصبی قرار داریم، توجه مان کمتر می‌شود. مثلاً تصور کنید نامزدتان دارد حلقه در دست تان می‌کند که صدایی حواس تان را به خود پرت می‌کند، آنوقت شما لحظه‌ای دست نگه می‌دارید و فکرتان مشغول می‌شود. حالا اگر از فکر بیرون بیایید و به کاری که در حال انجام بود یعنی دست کردن حلقه برگردید، ممکن است احساسی مثل دژاوو به شما دست دهد، چون اینگونه به نظر می‌آید که قبلاً این موقعیت را تجربه کرده اید.
۶- تجربه‌ی مکرر دژاوو ممکن است نشانه‌ی اضطراب باشد
اضطراب به دلایلی زمینه ساز تجربه‌ی دژاوو می‌شود، امری که این اختلال روانی را بیشتر تشدید می‌کند. گرچه دانشمندان تحقیقاتی در این زمینه داشته اند، اما برای تأیید این تجربه به انجام آزمایشات بیشتری نیاز است.
دلایلی ماورایی برای تکرار بعضی صحنه ها در زندگی افراد
نظریه رویای صادقه
از دیدگاه ادیان مسئله رؤیای صادقه بدون تردید حقیقت داشته و تجربه بشری هم به قدری در این مسئله زیاد است که جای تردیدی در حقانیت رؤیای صادقه باقی نمی‌گذارد.
هرچند بسیاری از رؤیا‌ها ساخته و پرداخته خیال و توهمات فرد هستند (رؤیای کاذبه)، ولی برخی دیگر حاصل فاصله گرفتن نفس از سیطره زمان است؛ بنابراین رؤیا‌هایی که در این حالت دیده می‌شود، معمولاً در عالم واقع محقق می‌شوند. برخی از این رؤیا‌ها در خاطر فرد باقی می‌مانند و برخی به کلی فراموش می‌شوند و برخی دیگر هم موقعی که فرد با آن در زندگی واقعی مواجه شد، به یاد آورده می‌شوند. همچنان که گاه فرد به طور واضح می‌داند که این صحنه را قبلاً در خواب دیده است، ولی گاه نمی‌داند که از چه طریقی نسبت به آن آگاهی قبلی داشته است.
نظریه عالم ذر
برخی این مسئله( تکرار بعضی صحنه ها در زندگی) و مواردی مشابه را شاهدی بر عالم ذر دانسته‌اند که در آن مرتبه انسان شاهد بر خلقت خود بوده است. هرچند در توضیح مطلب با دشواری‌های زیادی مواجه می‌شویم، ولی این نظریه به طور کلی خالی از وجه نیست. به ویژه در بحث آشنا پنداری و محبت خاص بین مومنان و ... این بحث بیشتر قابل طرح است.
در پایان دقت به این نکته قابل توجه است که خود عالم ذر عالمی بالاتر از عالم خیال است. عالم خیال طبقه‌ای از وجود است که رؤیا بینی در آن عالم واقع می‌شود؛ بنابراین منافاتی نخواهد داشت که امور فرازمانی و غیبی در ابتدا در عالمی بالاتر قابل مشاهده باشد، سپس به عالم خیال تنزل پیدا کند (رؤیا) و بعد در عالم واقع با اراده فرد محقق شود. پس می‌توان این نوع وقایع را در مرتبه‌ای بالاتر حاصل مشاهدات ناخودآگاه روح در عالم ذر دانست و در مرتبه‌ای پایین‌تر حاصل مشاهداتی در رؤیا؛ چرا که خود رؤیای صادقه تنزل یافته حقایقی از عوالم بالاتر است که به صورت مثالی تمثل پیدا می‌کند.
منابع: روزیاتو / ویکی پرسش
