آیا رئیس جمهور آمریکا پیش از موعد از قدرت کناره گیری می‌کند؟
بسیاری از تحلیلگران معتقدند رئیس جمهور آمریکا به دلیل کهولت سن و مشکلات جسمی پیش از پایان سال ۲۰۲۴ از قدرت کناره‌گیری می‌کند.
به گزارش منیبان، اگرچه کاهش شدید محبوبیت بایدن در نظرسنجی‌ها منجر به تردید سران حزب دموکرات در موفقیت دوباره وی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ دارد، اما فراتر از آن، وضعیت جسمی رئیس جمهور فعلی آمریکا نیز احتمال بقای وی در کاخ سفید را شدیدا کاهش داده است. به این ترتیب، حتی امکان دارد بایدن تا قبل از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آتی، قدرت را تحویل معاون خود کاملا هریس دهد. در این صورت، کاملا هریس نخستین رئیس‌جمهور زن آمریکا (از زمان کناره‌گیری بایدن تا انتخابات سال ۲۰۲۴) خواهد بود. پزشک کاخ سفید روز جمعه پس از انجام آزمایش‌هایی که براساس روال عادی انجام شد اعلام کرد شرایط جسمی جو بایدن، رئیس‌جمهور ۷۹ساله آمریکا برای انجام وظایفش «مناسب» است، اما درعین حال نکات قابل تاملی نیز در خصوص وضعیت جسمی وی وجود دارد. رئیس‌جمهور ایالات متحده در جریان انجام این آزمایش‌ها قدرت را به طور موقت به کاملا هریس، معاون رئیس‌جمهور منتقل کرده بود. انجام آزمایش کولونوسکوپی روی جو بایدن نیازمند بیهوشی بود و به همین دلیل او روز جمعه در نامه‌هایی جداگانه به رهبران کنگره آن‌ها را از انتقال موقت قدرت به کاملا هریس آگاه کرد. در گزارش پزشکی کاخ سفید پس از پایان انتقال موقت قدرت به معاون رئیس‌جمهور آمده است که جو بایدن بنا به تجویز پزشکان روزانه سه داروی مختلف مصرف می‌کند. این در حالی است که چهل و ششمین رئیس‌جمهور آمریکا هر روز از دو داروی دیگر نیز بدون این‌که از سوی پزشکان تجویز شده باشد استفاده می‌کند.
شرایط جسمی بایدن
جو بایدن که مسن‌ترین فردی است که به مقام ریاست‌جمهوری آمریکا رسیده است روز شنبه ۷۹ساله شد. در گزارش پزشکی کاخ‌سفید از شرایط جسمی او آمده که نحوه گام برداشتن وی نسبت به کنترل پزشکی قبلی در سال ۲۰۱۹ انعطاف کمتری دارد. به گزارش یورونیوز، پزشک کاخ‌سفید همچنین در گزارش خود آورده که میزان سرفه‌های جو بایدن به دلیل بازگشت اسید معده به لوله مری افزایش یافته است. با این حال هیچ کدام از این مشکلات از نظر پزشک کاخ‌سفید مانعی برای جو بایدن در انجام وظایفش محسوب نمی‌شود. کاملا هریس که نخستین زنی است که به معاونت ریاست‌جمهوری ایالات متحده رسیده روز جمعه به مدت یک ساعت و ۲۰دقیقه به عنوان رئیس‌جمهور موقت فعالیت کرد. جو بایدن روز جمعه پس از انجام آزمایش‌های پزشکی‌اش در بیمارستان به کاخ‌سفید بازگشت. رئیس‌جمهور دموکرات آمریکا به طور علنی گفته که نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۴ خواهدشد. با این حال گمانه‌زنی‌های زیادی درباره احتمال انصراف او از حضور در عرصه رقابت انتخاباتی در آستانه ۸۲ سالگی صورت گرفته‌است. امری که در عمل زمینه نامزدی کاملا هریس ۵۷ ساله در انتخابات را فراهم خواهدکرد.
موقعیت ضعیف هریس در نظرسنجی‌ها
کاملا هریس در حالی برای تسخیر بدون دردسر کاخ سفید، حتی قبل از سال ۲۰۲۴ میلادی خیز برداشته که وضعیت خوبی در نظرسنجی‌ها ندارد. کاهش محبوبیت کاملا هریس طی ماه‌های سپری‌شده اخیر، منجر به نگرانی سران حزب دموکرات شده است. این موضوع زمانی تشدید شده که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا رسما مبارزات خود برای بازپس‌گیری کاخ‌سفید را در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ کلید زده و مشغول یارگیری در میان لاتین‌تبارها، افراد مستقل و زنان در ایالات مهم و تعیین‌کننده در آمریکاست. نباید فراموش کرد که ترامپ با پیروزی در ایالاتی مانند فلوریدا، اوهایو و تگزاس عملا نشان داد که توانایی بالایی برای حضور در رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری (در مقابل دموکرات‌ها) دارد. از سوی دیگر، برخی سران و خصوصا سناتور‌های آمریکایی معتقدند ترامپ تنها کسی است که می‌تواند بایدن، هریس یا هر یک از نامزد‌های دیگر دموکرات را در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ شکست دهد.
در این معادله، موقعیت کاملا هریس چندان مستحکم نیست! یک نظرسنجی جدید نشان می‌دهد میزان مقبولیت معاون رئیس‌جمهور ۴۱ درصد است. نتایج این نظرسنجی که مؤسسه نظرسنجی یوگاو به عمل آورد گویای این است که اگر قرار باشد کاملا هریس جانشین جو بایدن در کاخ سفید شود، نیاز به جلب حمایت تعداد زیادی از رای دهندگان خواهد‌داشت. هرچند اکنون برای اظهار نظر در خصوص جلب یا عدم جلب حمایت افکار عمومی از هریس زود است، اما به نظر می‌رسد وی برخلاف آنچه تصور می‌شد، در جلب آرای رنگین‌پوستان و زنان و حفظ آن‌ها در سبد رای دموکرات‌ها موفق عمل نکرده‌است.
پاتک بایدن به هریس،
اما ماجرا به این نقطه ختم نمی‌شود! تا زمانی که جو بایدن در مسند قدرت قرار دارد، می‌تواند با استناد به اختیارات ویژه خود معاونش را برکنار کند. رسانههای آمریکایی می‌گویند اختلافات میان بایدن و کاملا هریس معاونش بالا گرفته و ممکن است رئیس‌جمهور آمریکا جانشینش را برکنار کند. جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید هم در یک نشست خبری هنگامی که برای توضیح در مورد اخبار پیرامون هریس تحت فشار قرار گرفت، گفت: هریس یکی از اعضای ارزشمند تیم ماست. رئیس‌جمهوری به مشاوره‌های معاون خود اتکا دارد و هریس نه‌تن‌ها عهده‌دار وظایف چالشی است بلکه خود اساسا در پی نقش‌های آسان هم نیست. رئیس‌جمهوری هریس را به‌عنوان معاون خود انتخاب کرد، زیرا احساس می‌کرد که او دقیقا همان شخصی است که می‌خواست برای اداره کشور در کنار خود داشته باشد. در هر حال، شواهد موجود نشان می‌دهد که روابط بایدن و هریس به گرمی دوران رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ نیست. ضمن آن‌که حتی در آن دوران و در جریان برگزاری رقابت‌های مقدماتی حزب دموکرات (زمانی که هریس نیز در رقابت با بایدن قرار داشت)، وی از اصلی‌ترین منتقدان رئیس‌جمهور فعلی آمریکا بود. با همه این اوصاف، حزب دموکرات آمریکا در نهایت ترجیح داد تا با هدف جلب آرای زنان و رنگین‌پوستان، کاملا هریس را به‌عنوان زوج انتخاباتی بایدن و معاون وی انتخاب کند.
گزارش رسانههای آمریکایی از اختلافات هریس و بایدن
براساس گزارش پایگاه خبری نیوز ویک، کاملا هریس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا گفته است هنوز با جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا درباره همکاری برای انتخابات ۲۰۲۴ گفتگو نکرده‌است. اخیرا برخی نظرسنجی‌ها و گزارش‌ها نشان داده‌است که برخی دموکرات‌ها به‌دنبال معرفی نامزد‌های جایگزین برای معاونت بایدن هستند. بایدن در ماه مارس گفت که قصد دارد در سال ۲۰۲۴ برای دومین بار نامزد ریاست‌جمهوری شود و انتظار دارد هریس بار دیگر معاون او شود. این در حالی است که برخی گزارش‌ها از تنش میان هریس و دولت بایدن خبر می‌دهند. هریس که از چهره‌های رنگین‌پوست دولت بایدن است سعی داشته تلاش زیادی برای اجرای وعده‌های مهاجرتی بایدن انجام دهد. این در حالی است که بی‌توجهی دولت بایدن به مساله مهم مهاجرت اختلافاتی را میان هریس و دولت بایدن ایجاد کرده است. معاون بایدن حتی مصاحبه‌های انتقادی در این خصوص داشته است که همین امر دموکرات‌ها را بر این داشته تا به‌دنبال گزینه‌های دیگری برای معاونت بایدن و حفظ کنترل کاخ سفید باشند.
اگر هریس رئیس‌جمهور شود...
در هر حال، این روز‌ها دیگر احتمال ریاست‌جمهوری کاملا هریس دور از ذهن به نمی‌رسد. این اتفاق ممکن است به‌مراتب زودتر از سال ۲۰۲۴ رخ دهد. کاملا هریس اولین معاون رئیس‌جمهور زن و اولین معاون رئیس‌جمهور سیاهپوست و آسیایی آمریکایی این کشور به‌شمار می‌رود. هریس از سال ۲۰۱۷ به‌عنوان سناتور تازه‌کار ایالات متحده آمریکا از ایالت کالیفرنیا تا ۲۰۲۰ مشغول به کار بود. او که از اعضای حزب دموکرات است، دومین زن سیاهپوست و نخستین جنوب آسیایی آمریکایی است که به سنا راه یافت. هریس پیشتر از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۱ به‌عنوان بیست‌و‌هفتمین دادستان ناحیه سانفرانسیسکو فعالیت کرده، سپس از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۷ به‌عنوان ۳۲امین دادستان کل ایالت کالیفرنیا فعالیت کرد. در جریان مبارزات انتخاباتی‌اش برای سنا باراک اوباما و جو بایدن، از وی حمایت کردند. در تاریخ ۲۱ ژانویه ۲۰۱۹ رسما فعالیت کارزار انتخاباتی خود را برای نمایندگی حزب دموکرات برای ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ آمریکا اعلام کرد. مدت کوتاهی نامزد پیشتاز این رقابت بود تا این که در ۳ دسامبر ۲۰۱۹ به مبارزات انتخاباتی خود پایان داد.
بازی هریس در زمین لابی آیپک
کاملا هریس ارتباطی بسیار گسترده با رژیم‌صهیونیستی و خصوصا لابی آیپک در آمریکا دارد. همسر هریس فردی به نام داگلاس امهاف، فردی یهودی است که با پیروزی بایدن و هریس در انتخابات ریاست‌جمهوری سوم نوامبر ۲۰۲۰ (۱۳ آبان) امهاف به اولین شوهر یهودی معاون رئیس‌جمهور در تاریخ آمریکا تبدیل شد. با توجه به این‌که کاملا هریس از سخنرانان کنفرانس سالانه لابی «کمیته روابط‌عمومی آمریکا و اسرائیل (آیپک) بوده، یکی از حامیان سرسخت رژیم‌صهیونیستی است. همچنین به تازگی در یکی از سخنرانی‌های انتخاباتی خود بر حمایت بی‌قید و شرط آمریکا از رژیم اشغالگر قدس تاکید کرد و وعده داد دولت بایدن - هریس در قبال تامین امنیت اسرائیل متعهد خواهدبود. هریس از جمله کسانی است که موافق تحریم و سرکوب گروه‌های مقاومت و بمباران مناطق مختلف فلسطین و حتی کشتار زنان و کودکان توسط ارتش اسرائیل است. او در این خصوص با جیک سالیوان و آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا کاملا هم‌عقیده است. در صورتی که هریس به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا انتخاب شود، قطعا حمایت واشنگتن از تل‌آویو به قوت خود باقی خواهدماند، ضمن آن‌که وابستگی هریس به لابی آیپک، نقش این لابی را در حوزه سیاست خارجی و امنیتی آمریکل پررنگ‌تر می‌کند.
هریس و مساله ایران
نوع نگاه کاملا هریس در قبال مساله ایران و برجام قابل تامل است. کاملا هریس بار‌ها قبل از حضور در کاخ سفید گفته بود که در صورت پیروزی در انتخابات، دولت آینده آمریکا اجازه نخواهد داد ایران به سلاح اتمی دست یابد و به حمایت‌ها از تل‌آویو ادامه خواهد داد. با نگاه به اظهارات هریس درباره برنامه هسته‌ای ایران مشخص می‌شود که سیاست‌های آمریکا در قبال ایران تغییری نمی‌کند و دولت آینده آمریکا نیز بر مواضع ضد ایرانی خود ایستاده است. هریس در یکی از سخنان معروف خود در خصوص برجام می‌گوید: «اگر آمریکا بتواند راستی‌آزمایی کند که ایران به ملزومات سختگیرانه مشروح در توافق پایبند است، ما به توافق با ایران برمی‌گردیم. به دنبال توسعه دادن برجام خواهم‌بود. اگر بخواهم صادق باشم، دوست دارم این توافق آزمایش‌های موشکی بالستیک [ایران]را هم پوشش دهد.»
همان گونه که مشخص است، هریس به دنبال پیشبرد استراتژی مهار همه‌جانبه ایران است. دموکرات‌ها مدت‌هاست روی تاکتیکی به نام «بازگشت پوچ به برجام» تمرکز کرده‌اند. آن‌ها حتی قبل از پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، این تاکتیک را در اتاق‌های فکر خود طراحی و در انتظار فرصتی برای اجرای آن بودند. بر اساس این تاکتیک، آمریکا در عین این‌که با «بازگشت اعلامی» به توافق هسته‌ای، یکی از اعضای برجام محسوب می‌شود و خود را مدافع «چندجانبه‌گرایی در نظام بین‌الملل» قلمداد می‌کند، اما در عمل مانع از تعلیق تحریم‌های نفتی، بانکی، اعتباری و تجاری علیه ایران می‌شود؛ یا این پروسه (رفع تحریم ها) را با هدایت وزارتخانه‌های امور خارجه و خزانه داری خود، به صورت قطره چکانی صورت می‌دهد. هدف آمریکا از این اقدام، آماده‌سازی ایران برای «امتیازدهی بیشتر» در مقابل «تعهدپذیری کمتر غرب» است. کاملا هریس معتقد است واشنگتن باید بر اساس همین تاکتیک یعنی بازگشت پوچ به برجام حرکت کند. این رویکرد هریس و همراهانش خطرناک خواهدبود، از این رو که واشنگتن در عین این‌که تحریم‌ها را کماکان در عمل علیه کشورمان اعمال می‌کند، از حقوق تعبیه شده در سند برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان‌ملل متحد علیه کشورمان بهره‌مند خواهدشد. یکی از این موارد، «مکانیزم ماشه» است. بی‌دلیل نیست جمهوری‌اسلامی ایران هرگز در برابر غرب، از سه مطالبه‌گری اصلی خود یعنی رفع واقعی و کامل تحریم‌ها، راستی‌آزمایی و ارائه تضمین درخصوص آینده برجام کوتاه نیامده‌است.
منبع: جام جم
